dinsdag 3 juli 2012

Walter Ulbricht: 'The Most Hated Red Dictator'


In 1962 stond er een artikel in de Amerikaanse krant The Southeast Missourian waarin Walter Ulbricht als 'meest gehate communistische dictator' werd beschreven. Ulbricht leidde van 1950 tot 1971 het communistische Oost-Duitsland. Tijdens zijn regeerperiode vond de opstand van 1953 plaats, werd er een politieke zuivering doorgevoerd en werd de bouw van de Berlijnse Muur werkelijkheid. Onder zijn leiding werd de naoorlogse Duitse Democratische Republiek (DDR) omgebouwd tot een socialistische staat en hij volgde een strakke Moskougetrouwe lijn.  

Walter Ulbricht
Onderdrukking en controle
Na Stalins dood in 1953 hoopte men in Oost-Duitsland op hervorming. Echter, Ulbricht  nam de touwtjes steeds strakker in handen en zorgde voor een uitbreiding van het informatienetwerk van het Ministerie voor Staatsveiligheid, afgekort ook wel Stasi genoemd. De Stasi was een kopie van de geheime dienst in de Sovjet-Unie, de KGB, en daarom een trouwe bondgenoot. De controle en onderdrukking door de Stasi werden steeds merkbaarder in het dagelijkse leven van DDR-burgers. Ook binnen Ulbrichts Socialistische Eenheidspartij van Duitsland (SED) voerde hij zogenaamde "Säuberungen" door waarbij prominente functionarissen uit de partij werden gezet en jarenlange gevangenisstraffen kregen opgelegd. Twee personen die het slachtoffer werden van deze zuivering waren Wolfgang Harich en Walter Janka


Wolfgang Harich, 1950
Wolfgang Harich 
Wolfgang Harich was een Oost-Duitse filosoof, journalist en een van de bekendste marxistische intellectuelen. Hij was voorstander van hervormingen binnen de SED, maar dit werd door Ulbricht niet getolereerd. In 1957 werd hij gearresteerd, vanwege "Bildung einer konspirativen staatsfeindlichen Gruppe" (het vormen van een samenzweerderige staatsgevaarlijke groep). Hij kreeg tien jaar cel. 




Walter Janka
Walter Janka
De andere persoon die uit de partij werden gezet was de Duitse uitgever Walter Janka. Hij wilde samenwerken met de filmmaatschappij DEFA, maar werd in 1956 gearresteerd wegens beschuldiging van een contrarevolutionaire samenzwering. In een Schauprozess (showproces) trad Wolfgang Harich als belangrijkste getuige op. Janka kreeg vijf jaar eenzame opsluiting opgelegd. 


Opsluiting van een land
De opsluiting van deze communistisch gezinde personen zorgde voor angst. Tijdens de jaren vijftig groeide de vluchtbeweging van Oost- naar West-Duitsland massaal. Tussen 1949 en 1961 verlieten 2,6 miljoen Oost-Duitsers de DDR, dat was meer dan 10% van de bevolking. Bij Ulbricht groeide de angst dat nog meer Oost-Duitsers zouden vluchten. Daarom besloot hij in 1961 te beginnen met het bouwen van de Berlijnse Muur om Oost- van West-Berlijn af te sluiten. Zo hoopte hij de leegloop van de DDR stop te zetten. De NRC schreef 40 jaar na de bouw van de Muur een artikel hierover, genaamd 'De leider die zijn land opsloot'. De Muur was de bevestiging van de isolatie van het communistische Oost-Duitsland. Pas in 1989 zou de Muur vallen. 


Stalinist by choice
The Southeast Missourian noemde drie redenen waarom Ulbricht de 'most hated red dictator' was: 

"1 – Ulbricht is doing what comes naturally. He is a Stalinist by choice as well as by necessity.
2 – He wouldn’t dare open up his regime even to the modest regulated freedoms now allowed in Communist Poland and Communist Hungary, which give public opinion some latitude of expression and influence. He knows that the East German people would blow his regime out of existence if they had the slightest means to do so. He fears his own people as Stalin feared his own colleagues. Ulbricht’s repression begets repression. The more he represses, the more he is hated.
3 – Finally, although the “Wall” stands as an ugly sentinel of brick and mortar, it is porous to the eyes of the freedom-hungry East Germans. While Ulbricht and his regime hide behind the Wall, his people can see and almost touch the joys of liberty which radiate from West Berlin."
Er zijn de afgelopen decennia vele boeken en biografieën over Ulbricht verschenen. Een van de meest recente boeken is geschreven door Herbert Graf: Mein Leben. Mein Chef Ulbricht. Meine Sicht der Dinge (2008). Dit boek is volgens meerdere recensies een waardevolle bijdrage aan de beeldvorming van de DDR en haar meest gehate leider. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten