De man achter de schermen: Carlo Trojan

Carlo Trojan

De Volkskrant noemde Carlo Trojan in een artikel uit 1997 de machtigste ambtenaar van Nederland. Trojan - nu gepensioneerd - was in dat jaar benoemd tot secretaris-generaal van de Europese Commissie, de hoogste ambtelijke functie binnen de Europese Unie. Deze functie paste perfect bij hem volgens velen. Een diplomaat zei het volgende over Trojan: 

"Hij is de spin in het web van alle belangrijke informatiestromen. Er gebeurt niets van enig belang zonder dat hij het weet. Voor een wheeler-dealer als Carlo is geen betere functie te bedenken."

Na zijn studie Rechten in Leiden te hebben afgerond had hij verschillende functies: eerst bij het ministerie van Landbouw in Nederland en later stoomde hij door naar Brussel waar hij in de jaren tachtig kabinetchef was van de Nederlandse eurocommissaris Frans Andriessen die over het landbouwbeleid ging. In 1987 werd Trojan plaatsvervangend secretaris-generaal van de Europese Commissie waar hij tien jaar lang een belangrijke rol speelde. Hij stond bekend als een hardwerkende man, die oog voor detail had en ook geliefd was bij zijn collega's en vrienden uit hoge kringen. 

Groβes Verdienstkreuz 

mit Stern

In 1991 ontving hij van Duitsland een van de hoogste onderscheidingen, een Groβes Verdienstkreuz mit Stern (Grootkruis van verdienste met ster), vanwege zijn rol bij de grote hereniging van Oost- en West-Duitsland. Het is opvallend dat Trojan in het buitenland meerdere keren is onderscheiden voor zijn bijdrage aan de Europese eenwording, onder andere ook door Frankrijk, maar nog geen enkele maal door Nederland. Toch valt het niet te ontkennen dat zijn rol bij de Duitse hereniging van groot belang is geweest. Na de Val van de Muur duurde het slechts elf maanden totdat de DDR zich aansloot bij de BRD en daarmee ook lid van de EU werd. Dit was verbazingwekkend snel, aangezien andere voormalige Oostbloklanden zoals Tjechië en Hongarije jaren lang in overleg zijn geweest voordat ze mochten toetreden tot de EU. 

Zo verscheen er in 2010 een artikel over de Duitse hereniging en Trojans rol hierbij op de website van EurActiv verschenen: "Wie die DDR lautlos in die EU flutschte." Hierin werd uiteengezet dat het destijds in 1990 niet opviel dat de DDR zo 'geruisloos en onopvallend' volwaardig lid werd van de EU. Dit zou men pas jaren later inzien tijdens de moeizame toetreding van andere voormalige Oostbloklanden. De President van de Europese Commissie, de Fransman Jacques Delors, vroeg nog voor de Val van de Muur aan de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Hans-Dietrich Genscher: "Hans-Dietrich, woraf müssen wir uns einstellen? Kriegen wir ein 13. Mitglied?" Genscher antwoordde met "Nein, wir kriegen nicht ein 13. Mitglied, sondern eines von den Zwölf wird größer.", waarop Delors antwoordde "Ich habe verstanden."

Ook Carlo Trojan en de andere betrokkenen die de Duitse hereniging moesten voltooien hadden bij aanvang in januari 1990 niet gedacht dat het proces zou spoedig zou verlopen. “Wir waren natürlich ganz schön müde. Wir haben Tag und Nacht gearbeitet.” Hij weet niet meer wat ze tussendoor gegeten hebben, “aber ich kann mich erinnern, dass die Ostdeutschen gutes Bier hatten!”

En de Volkskrant eindigt het artikel met:

"Typisch Carlo: achter de schermen blijven, vrienden maken, doelgericht toewerken naar die ene ambitie, en die uiteindelijk ook waarmaken. Er is niets dat hij niet kan."

Op 3 oktober 1990 werd de Duitse hereniging een feit en staat ook bekend als de Tag der Deutschen Einheit. Deze dag is tot op heden een nationale feestdag in Duitsland.

3 oktober 1990